कञ्चनपुरकी १३ बर्सिया बालिका निर्मला पन्तको बलात्कार पछि हत्या भएको ३ वर्ष पुरा भएको छ । देश भित्र मात्र नभई विदेशमा समेत निर्मला प्रकरणले चर्चा बटुल्यो । दोषी पत्ता लगाउन भन्दै धेरै अनुसन्धान भए । तर तीन वर्ष सम्म निर्मला हत्या प्रकरणमा संलग्न अपराधी कानुनको कठघरामा आएका छैनन् ।
न्यायको आसा मारेर बसेकी निर्मलाकी आमा दुर्गा पन्तलाई ३ वर्षपछि फेरी न्याय पाइने झिनो आसा पलाएको छ । त्यो आशाको कारण हो सरकार परिवर्तन र आफ्नै ठाउँका नेता प्रधानमन्त्री बन्नु ।‘देशका प्रधानमन्त्री अहिले हाम्रै सुदूरपश्चिमबाट बनेका छन्’ दुर्गा भन्छिन् अव मेरो छोरीले न्याय पाउँछु कि भन्ने आसा पलाएको छ, अघिल्लो सरकारबाट न्यायको आशा नै मरिसकेको थियो ।’
आफ्नै क्षेत्र (सुदूरपश्चिम) बाट प्रधानमन्त्री बनेपछि दुर्गालाई अव प्रधानमन्त्रीलाई भेटेर छोरीका लागि न्याय माग्ने इच्छा पलाएको छ । प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवा २०६४ मा सम्पन्न भएको पहिलो संविधानसभाको निर्वाचनमा कञ्चनपुरबाट विजयी नेता समेत हुन् । त्यसैले पनि दुर्गाले न्याय पाउने आसा राखेकी छन् ।
‘उहाँ (प्रधानमन्त्री) लाई हामीले भोट दिएर जिताएका हौँ’ दुर्गाले भनिन–‘अहिले प्रधानमन्त्री हुनुभएको छ, पक्कै पनि उहाँले मलाई न्याय दिनुहुनेछ ।’
तीन वर्षअघि आजकै दिन (१० साउन २०७५) गृहकार्य गर्छु भन्दै नजिकै रहेको साथीको घरमा गएका बेला बेपत्ता भएकी निर्मला ११ साउनको बिहान स्थानीय उखुबारीमा मृत अवस्थामा भेटिएकी थिइन् । ‘
अघिल्लो सरकारले छोरीलाई न्याय दिन सक्दैन भन्ने लाग्यो र निराश हुँदै दुर्गाले भनिन–‘काँग्रेसले त्यो वेला न्यायका लागि हामी सँगै आवाज उठाएको थियो, अहिले त्यही काँग्रेस सरकारमा जाँदा न्याय पाइनेछ भन्नेमा म विश्वस्त छु ।’
उनले वर्तमान प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवाले आफूलाई काठमाडौँमा न्यायका लागि सहयोग गर्ने आश्वासन दिएको समेत स्मरण गरिन् । ‘छोरीको न्यायका लागि काठमाडौँ जाँदा देउवा ज्युले मलाई न्याय दिलाउने आश्वासन समेत दिनु भएको थियो’ उनले भनिन–‘अहिलेका प्रधानमन्त्री ज्यूले मलाई भेटेरै निर्मलालाई जसरी पनि न्याय दिलाएर छाड्छौँ भन्नुभएको थियो, अहिले उहाँ नै सरकारमा हुनुहुन्छ, मैले न्याय पाउँछु भन्ने आसा पलाएको छ ।
के भन्छ प्रहरी
तीन वर्ष देखी अनुसन्धानमै रुमलिएको प्रहरी अहिले पनि घटनाको अनुसन्धान भइरहेको भन्ने प्रतिक्रियामा सीमित छ । सुदूरपश्चिम प्रदेश प्रहरी कार्यालय कञ्चनपुरका प्रवक्ता प्रहरी वरिष्ठ उपरीक्षक (एसएसपी) विक्रम चन्दका अनुसार अहिले पनि घटनाको अनुसन्धान भइरहेको छ ।
‘निर्मला प्रकरणमा अनुसन्धान जटिल छ’ एसएसपी चन्द भन्छन्–‘त्यसैले अनुसन्धान पनि लम्बिएको हो, तर अपराधी पत्ता लाग्छ ।’ निर्मला प्रकरणको अनुसन्धान गर्न अहिले नेपाल प्रहरीको केन्द्रीय अनुसन्धान ब्युरो बाट डिएसपीको नेतृत्वको टोली सँगै प्रदेश प्रहरी कार्यालय र जिल्ला प्रहरी कार्यालयको टोली खटिरहेका उनले बताए ।
‘घटनाको अनुसन्धान विभिन्न कोणबाट भइरहेको छ’ एसएसपी चन्दले भने–‘धेरै अनुसन्धान पनि भएको छ, एक दिन निर्मलाले न्याय पक्कै पाउने छिन् ।’ साउन १० गते साथीको घरमा गृहकार्य गर्छु भन्दै गएकी निर्मला अबेर सम्म पनि घर नफर्के पछि परिवारले खोजिकार्य सुरु गरेको थियो । सो दिन बालिकाको खोजिकार्यमा प्रहरीले तदारुकता नदेखाएको निर्मलाकी आमा दुर्गादेवीले आरोप लगाउँदै आएकी छिन् ।
निर्मला साउन ११ गते बिहान भीमदत्त नगरपालिका–१८ नजिकैको उखुबारीमा निर्वस्त्र मृत अवस्थामा फेला परेकी थिइन् । उनको बलात्कार पछि हत्या भएको र हत्यारा साही ठाउँका दिलीप विष्ट भएको भन्दै प्रहरीले भदौ ४ गते सार्वजनिक गरेको थियो ।
तर उनलाई दोषी प्रमाणित गर्न नसकेपछि छोडिएको थियो । निर्मलालाई न्यायको माग राख्दै आन्दोलन चर्के पछि प्रहरीले आन्दोलन मत्थर पार्ने प्रयत्न गर्यो । आन्दोलन मत्थर बनाउन प्रहरीले भिडमा गोलीसमेत चलायो । निर्मलालाई न्याय माग्न गरिएको आन्दोलनमा प्रहरीले गोली चलाउँदा भीमदत्त नगरपालिका–१८ का १४ बर्से बालक सन्नी खुनाको मृत्यु भएको थियो ।
घटनाले उग्र रूप लगेपछि अनुसन्धानमा लापरबाही गरेको र प्रमाण नष्ट गरेको भन्दै गृह मन्त्रालयले तत्कालीन कञ्चनपुरका प्रमुख प्रहरी उपरीक्षक (एसपी) डिल्लीराज विष्ट र वडा प्रहरी कार्यालयका प्रमुख प्रहरी निरीक्षक जगदिश प्रसाद भट्टलाई बर्खास्त गरेको थियो ।
गृह मन्त्रालयले अनुसन्धानमा खटिएका सीआईबीका तत्कालीन डिएसपी अंगुर जिसी, जिल्ला प्रहरी कार्यालयका तत्कालीन डिएसपी ज्ञानबहादुर सेठी, प्रहरी निरीक्षक एकेन्द्र खड्का, प्रहरी नायब निरीक्षक रामसिंह धामी, हरिसिंह धामी र प्रहरी जवान चाँदनी साउँदलाई पनि निलम्बन गरेको थियो ।
