दशैंतिहार जस्ता चाडबाडमा पुजाआजामा नोटको प्रयोग गरिने हुँदा रङ लत्पत्याउने, मन्दिरमा दूध वा पानीसँगै नोट चढाउने गर्दा पनि नोट फोहोर हुने गर्छ । यसरी नोट फोहोर वा झुत्रो हुँदा देशलाई मोटो रकम नोक्सान हुन्छ ।
खासगरी दशैंतिहार र छठ जस्ता चाडका बेला नेपालमा धेरै नयाँ नोट चलनचल्तीमा आउँछन् ।
नोटको सुरक्षा गर्न नोटलाई सकभर वालेट वा पर्समा नपट्याइकन राख्ने, कुनै पनि प्रकारको रङ नलगाउने गर्नुपर्दछ । नोटमा जथाभावी लेख्नु हुँदैन । त्यस्तै, नोटमा केरमेट गर्ने, च्यात्ने, स्टिच गर्ने, टाँस गर्ने जस्ता नोटको क्षति हुने तथा आयु घट्ने कार्य गर्नुहुँदैन ।
नेपाल राष्ट्र बैंकले नयाँ नोट सुरक्षित गर्ने ९ तरिका सार्वजनिक गरेको छ । बैंकले बुधबार एक सूचना जारी गरि नयाँ नोट सुरक्षित गर्ने तरिका जनाएको हो । राष्ट्र बैंकका अनुसार नयाँ नोटको जतन गर्न मनि ब्यागको प्रयोग गर्नु पर्छ । साथै नोटमा जथाभाबि केरमेन नगर्न पनि बैंकले अनुरोध गरेको छ ।
यी हुन् नोट सुरक्षित राख्ने ९ तरिका
नोट राष्ट्रको सम्पत्ति हो, यसको हिफाजात गरौं ।
नोटको जतन गर्न मनी ब्यागको प्रयोग गर्ने बानी बसालौं ।
नोटमा जथाभावी केरमेट नगरौं । आफ्नो कारोवार नोट प्रयोग गर्नभन्दा डिजिटल बैंकिङको प्रयोग गरौं । भुक्तानीमा कार्ड वा वालेटको प्रयोगको प्रयोग गरौं।
सुकिला नोटको प्रयोग गर्ने बानी बसालौं ।
चाडपर्व तथा अन्य समयमा पूजा आजा गर्दा वा कुनै काम गर्दा मैलिएका हातहरुले नोट नछोऔं ।
टाँचा वा स्टिच लगाउँदा नोट च्यातिने र निकाल्न गाह्रो हुने तथा नोटको आयु घट्ने हुँदा, यस्तो कार्यलाई निरुत्साहित गरौं ।
नोटलाई मठ-मन्दिर वा पूजा पाठ आदि धार्मिक कार्यमा प्रयोग गर्दा नोटमा रंग, अविर, पानी, दूध, रगत आदि नपारौं । बरु दान पेटिकामा हाल्ने वा सम्बन्धित धार्मिक अनुष्ठानको रसिद काटी चन्दा प्रदान गर्ने चलन चलाऔं ।
कारोबारको क्रममा संकास्पद नोटहरु पाईएमा नजिकैको नेपाल राष्ट बैंकको कार्यालय वा अन्य बैंक तथा वित्तीय संस्थामा दाखिला गरौं वा जानकारी दिऔं ।