सुदूरपश्चिम प्रदेशका सीमा नाकाबाट भारत जाने नेपालीहरूको सङ्ख्या बढ्दै गएको छ । भारतमा कोरोना भाइरसको सङ्क्रमण केही नियन्त्रणमा आएर जनजीवन सामान्य हुँदै व्यापार व्यवसाय पनि खुल्न थालेसँगै प्रदेशबाट रोजगारीका लागि भारत पलायन हुने नेपालीको सङ्ख्या बढेको हो ।
जेठ महिनामा कञ्चनपुरको गौरीफन्टा नाकाबाट १३ हजार ११८, गड्डाचौकीबाट ३ हजार ७६३ र बैतडीको जुलाघाट नाकाबाट २६७ गरी १७ हजार १४८ जना नेपालीहरू भारत पलायन भएका छन् । कोरोना सङ्क्रमणका कारण भारतको कैयौं सहरमा धमाधम लकडाउन भएपछि कतिपय नेपाली बेरोजगार भएका कारण फर्किएका थिए, भने कतिपय कोरोनाको त्रासले ।
पछिल्लो दुई साता यताको तथ्याङ्क अनुसार प्रदेशबाट भारत जाने नेपालीहरूको सङ्ख्या आउनेको तुलनामा बढेको देखिएको छ ।
जिल्ला प्रहरी कार्यालय कञ्चनपुरका प्रहरी नायव उपरीक्षक अमरबहादुर थापा क्षेत्रीले कञ्चनपुरको गौरीफन्टा र गड्डाचौकी नाकाबाट ठुलो सङ्ख्यामा नेपालीहरू भारत जाने गरेको बताए ।
भारतमा दोस्रो लहरको कोरोना सङ्क्रमण सुरु भएपछि त्यहाँ रहेका नेपाली कामदार ज्यान जोगाउन स्वदेश फर्केका थिए । स्वदेश फर्केका कामदारसङ्गै नयाँ भेरियन्टसहितको कोरोना पनि भित्रिएको थियो । अहिले पनि नेपाल, भारत दुबै देशमा कोरोना महामारीको जोखिम उच्च नै छ । तैपनि, आर्थिक समस्या आइपरेपछि बाध्य भएर कामको खोजीमा पुनः भारततिर जान थालेको कामदारहरु बताउँछन् ।
पछिल्लो दुई साताको तथ्याङ्क हेर्ने हो भने भारतबाट भित्रिने नेपालीहरूको तुलनामा नेपालबाट भारत जानेको सङ्ख्या बढेको छ । उनले केटिएम दैनिकसँग भने, ‘कञ्चनपुरको दक्षिणी सीमानाका गौरीफन्टाबाट ठुलो सङ्ख्यामा नेपालीहरू भित्रिरहेका छन् । भारत जानेको सङ्ख्या पनि उच्च छ ।’
त्यस्तै एक महिनामा भारतबाट २२ हजारभन्दा बढी नेपालीहरू भित्रिएका छन् । जेठ महिनामा कञ्चनपुरको गौरीफन्टा नाकाबाट १७ हजार ८७०, गड्डाचौकीबाट ३ हजार ७४७, बैतडीको जुलाघाट नाकाबाट ३९७ र दार्चुलाको पुलघाट नाकाबाट ३१७ गरी २२ हजार ३३१ जना नेपालीहरू भारतबाट भित्रिएका छन् ।
गौरीफन्टा नाकामा राखिएको हेल्थ डेस्कका इन्चार्ज गणेश साउँदले गौरीफन्टा नाकाबाट जेठ महिनामा १७ हजार ८७० नेपाली भित्रिए पनि ती मध्ये ५ हजार २८४ अर्थात् ३० प्रतिशतको मात्र कोरोना परीक्षण हुन सकेको बताए ।
‘नाकामा भारतबाट भित्रिने सबैको परीक्षण हुन नसक्दा र आइसोलेसनको व्यवस्था नहुँदा कोरोना गाउँ गाउँ पुगेको छ, उनले केटिएम दैनिकसँग भने ‘डेढ महिना लामो निषेधाज्ञा पछि पनि कोरोना नियन्त्रण हुन सकेको छैन ।’ प्रदेशमा रोजगारी र आम्दानीको स्रोत नहुँदा दुई छाकको जोहो गर्न भए पनि अहिले नेपालीहरू धमाधम भारत पलायन हुन थालेका छन्।
सुदूरपश्चिम प्रदेश सरकारले युवाहरूलाई स्वदेशमा रोजगारी दिने प्रभावकारी योजना बनाउन नसक्दा रोजगारी नपाएर भारत पलायन हुनुपर्ने सुदूरवासीको बाध्यता भने कायमै रहेको छ ।