कोभिड—१९ महामारीले अहिले मानिसहरूको दैनिकी तथा श्रम अभ्यासमा ठुलो असर पारिरहेको छ महामारीका कारण रोजगारी गुमेपछि गाउँ पुगेका युवाहरूलाई कृषिमा आबद्ध गराउने रोमाञ्चक गफ पनि सुनिन थालेका छन् । मुलुकमा बेरोजगारीका कारण लाखौँ युवाहरू खाडी मुलुक पलायन भई रहेका वेला सप्तरीको अग्निसाइर कृष्णासवरण गाउँपालिका–६ वसन्तपुरका अनिल प्रकाश तिवारीले उन्नत जातका गाईपालन गरेर मासिक एक लाखभन्दा बढी आम्दानी गर्न सफल भएका छन् ।
गाउँमा केही गर्न सकिँदैन भन्नेहरूका लागि एउटा गतिलो उदाहरण बनेका छन्, सप्तरीको अग्निसाइर कृष्णासवरण गाउँपालिका–६ वसन्तपुरका अनिल प्रकाश तिवारी । ३ वर्षअघि जेटीएको अध्ययन सकाएर गाईपालनमा लागेका उनी यति वेला मासिक एक लाखभन्दा बढी आम्दानी गर्दै आएका छन् । वुवा स्व. कृति प्रकाश तिवारीले सुरु गरेको उन्नत जातका गाईपालनलाई निरन्तरता दिँदै उनी दूध विक्री गरेर मनग्य आम्दानी गर्न सफल भएका हुन् ।
माउ, गोरु, बाछा र बाछी गरी २० वटा गाईबस्तु रहेको तिवारीको गोठमा अहिले ६ वटा गाईले दैनिक बिहान बेलुका गरी ६० देखि ७० लिटरसम्म दूध दिने गरेको छ । अन्य समयको तुलनामा अहिले दूध विक्री गर्न समेत सहज रहेकाले आफ्नै गाउँठाउमै गाईपालनमै रमाएर आम्दानी गर्दै आएको तिवारीको भनाई छ ।
विदेशमा खेप्नु परेको समस्याबारे साथीहरूसँग थाहा पाउँदा साह्रै दुखित तुल्याएको भन्दै तिवारीले जोस जाँगर निकालेर लागि पर्ने हो भने स्वदेशमै स्वरोजगार भएर जे गर्न पनि सकिने उनी बताउँछन् । गाईपालन बाहेक पनि माछापालन, कुखुरा फर्म, हाँस पालनसहित खेतीपाती गरेर पनि प्रयाप्त आम्दानी गर्न सक्ने सम्भावना रहेको बिदेसिने सोच पलाएर बसेका युवाहरूलाई तिवारीले सुझाउनुहुन्छ ।
तिवारी जस्तै वसन्तपुर गाउँका अन्य युवाहरूले समेत गाईपालन गरेर आम्दानी गर्दै आएका छन् । सो गाउँमा उत्पादित दूध राजविराज, बरमझिया, विराटनगर, लहान लगायतका सहरसम्म निर्यात गर्ने गरेको उनीहरू बताउँछन् ।
कृषिले युवालाई समृद्ध बनाउन सक्छ
नेपालमा १८.७ प्रतिशत मानिस गरिबिको रेखामुनि छन् । अझ तथ्याङ्कले नभन्ने अर्को कुरा के हो भने, गरिबिको रेखा भन्दा माथि भएका पनि असाध्यै धनी किसानलाई छाडेर धेरैजसो किसान गरिब नै छन् ।
हाल कुल जनसङ्ख्याको ४०.३५ प्रतिशत सङ्ख्या युवाको छ । त्यसमध्ये कुल युवा सङ्ख्याको ५०.२ प्रतिशत जनसङ्ख्या कृषिमा छ। कृषिले युवालाई समृद्ध बनाउन सकेको भए अहिलेको भन्दा धेरै मानिस गरिबिको रेखामाथि हुने थिए । स्नातक गरेर पनि बेरोजगार बसेका २६.१ प्रतिशत युवाको गन्तव्य पनि कृषि नै हुने थियो ।
लागू औषधको प्रयोग गर्ने युवालाई कृषिले समृद्ध बनाउन सक्छ
नेपाली समाजको सबैभन्दा खतराको घण्टीका रूपमा देखिएको लागू औषधको प्रयोग र यसमा युवा वर्गको संलग्नता अर्को चिन्ताको विषय बनेको छ । अहिले नेपालको कुल युवाको करिब १० प्रतिशत युवाले लागू औषधको प्रयोग गर्ने गरेको अनुमान छ । यसबाट समाजमा अशान्ति र अराजकताको अवस्था सिर्जना हुन गएको छ भने अर्कातर्फ ती युवा वर्गहरूबाट राष्ट्रले पाउनुपर्ने सेवा प्राप्त गर्न सक्दैन ।
राज्यको लगानी त्यस्ता युवाबाट सिर्जित विकृतिको नियन्त्रणमा लगाउनुपर्ने अर्को दायित्व पनि थपिँदै आएको छ । यसर्थ त्यस्ता युवाहरूलाई नवसिर्जना र राष्ट्रको निर्माणमा लगाई देशको समृद्धिको अभियानलाई सार्थक र सफल गर्न आवश्यक छ ।
भिडिओ