नयाँ दिल्ली । नयाँ दिल्लीमा सुरु भएको ‘साझा बौद्ध सम्पदा’ मा आफ्नो पहिलो अन्तर्राष्ट्रिय सम्मेलनमा सांघाई सहयोग संगठन (एससीओ) का देशहरूसँग भारतको सभ्यताको सम्बन्ध केन्द्रित थियो।
एससीओको भारतको नेतृत्वमा आयोजना भएको दुई दिने लामो कार्यक्रमले मध्य एसियाली, पूर्वी एसियाली, दक्षिण एसियाली, मध्य एशिया, कला शैलीहरू, पुरातात्विक साइटहरू र एससीओ देशहरूका विभिन्न सङ्ग्रहालयहरूको संग्रहमा अरब देशहरूलाई साझा प्लेटफर्ममा ल्याएको छ र अन्तर-सांस्कृतिक सम्बन्धहरू पुनर्स्थापित गर्ने लक्ष्य राखेको छ।
चीनको डुन्हुआङ रिसर्च एकेडेमीका अन्वेषक र सम्मेलनमा सहभागी शेङ्लियाङ झाओले उक्त कार्यक्रमले भारत र चीनलाई इतिहासमै ठूलो अवसर प्रदान गरेको बताए।
‘यसले भारत र चीनलाई एकअर्कासँग अझ नजिक बनाउँछ। यस पटकको सम्मेलनले भारत र चीनलाई सांस्कृतिक रूपमा शान्तिपूर्ण तवरले सबै पक्षमा मिलेर आउँदै गरेको ठूलो सन्देश दिन्छ। हामी यो शान्तिपूर्ण सम्पदालाई अगाडि बढाउँदै अगाडि बढ्ने छौं,’ झाओले अनुवाद गरिएको आफ्नो टिप्पणीमा भने।
‘म यहाँ आउन पाउँदा धेरै खुशी छु। म बुद्ध धर्म र यसमाथिको अनुसन्धानको बारेमा धेरै प्रबुद्ध छु। बुद्ध धर्मको एक हजार वर्षको इतिहास छ। भारतबाट सुरु भएर यसले मध्य एशिया, मध्यपूर्व र चीनमा आफ्नो जरा गाडेको छ,’ उनले थपे।
चीनको डुन्हुआङ रिसर्च एकेडेमीले शोधकर्ताको रूपमा काम गर्ने शेन्ग्लियाङ झाओले त्यहाँ भारतीय संस्कृति र बौद्ध धर्मसँग सम्बन्धित धेरै अवशेषहरू रहेको उल्लेख गरेको छ।
सन् २००१ जुन १५ मा शाङ्घाईमा स्थापना भएको अन्तरसरकारी संगठन एससीओमा हाल आठ सदस्य राष्ट्रहरू-चीन, भारत, काजाकिस्तान, किर्गिस्तान, रुस, पाकिस्तान, ताजिकिस्तान र उज्वेकिस्तान, चार पर्यवेक्षक राष्ट्रहरू अफगानिस्तान, बेलारुस, इरान र मंगोलिया र छवटा सदस्य छन्।
दुईदिने लामो सम्मेलनको आज केन्द्रीय संस्कृति मन्त्री जी किशन रेड्डीले राष्ट्रिय राजधानीको विज्ञान भवनमा केन्द्रीय विदेश राज्यमन्त्री मीनाक्षी लेखी र संस्कृति राज्यमन्त्री अर्जुन राम मेघवालको उपस्थितिमा उद्घाटन गरेका थिए।
जी किशन रेड्डीले एससीओ सदस्य देशहरूका सहभागी प्रतिनिधिहरूलाई सम्मान गरेका छन्। सम्मेलनले मध्य एसियाली, पूर्वी एसियाली, दक्षिण एसियाली र अरब देशहरूलाई साझा बुद्ध सम्पदाको बारेमा छलफल गर्न साझा प्लेटफर्ममा ल्याएको छ।
चीनको डुनहुआङ रिसर्च एकेडेमी, किर्गिस्तानको इतिहास, पुरातत्व तथा एन्थोनोलोजी इन्स्टिच्युट, रुसका १५ भन्दा बढी विद्वान र प्रतिनिधिहरू रहेका छन्। दुई दिनसम्म चल्ने उक्त कार्यक्रममा स्टेट म्युजियम अफ द हिस्ट्री अफ रिलिजन, ताजिकिस्तानको राष्ट्रिय पुरातात्विक सङ्ग्रहालय, बेलारुसियन स्टेट युनिभर्सिटी र म्यानमारको इन्टरनेशनल थेरवाद बुद्धिष्ट मिसनरी युनिभर्सिटी आदिले विभिन्न विषयमा शोधपत्र प्रस्तुत गर्नेछन्।
संस्कृति मन्त्रालय, परराष्ट्र मन्त्रालय र अन्तर्राष्ट्रिय बौद्ध महासङ्घले संस्कृति मन्त्रालयको अनुदान दिने निकायका रूपमा यो कार्यक्रम आयोजना गर्न लागिएको हो। कार्यक्रममा भारतीय बौद्ध धर्मका विद्वानहरुको पनि सहभागिता रहेको छ।