गिरिजा प्रसाद कोइरालाको ११ औ स्मृति दिवसको सन्दर्भमा गिरिजाप्रसाद कोइराला फाउन्डेसन रुपन्देहीको आयोजनामा विश्व शान्तिको केन्द्र भूमि लुम्बिनीमा शान्ति दीप प्रज्वलन कार्यक्रम सम्पन्न गरेको छ ।
गिरिजाबाबुको लुम्बिनी क्षेत्रसङ विशेष र महत्त्वपूर्ण सम्बन्ध थियो । लुम्बिनीको बृहत्तर विकासको लागि सधैँ नै चासो राखी राख्ने गरेका थिए। सम्पूर्ण बुद्ध धर्मावलम्बी को आस्थाको केन्द्रको रूपमा रहेको तथा नेपालको धार्मिक तथा पर्यटनको प्रचुर सम्भावना रहेको लुम्बिनी क्षेत्रलाई हामीले जति प्राथमिकता साथ अगाडी बढाउनु पर्ने थियो त्यो हुन नसकेकोमा गिरिजा बाबु सधैँ त्यसलाई कसरी तीव्र गतिमा विकास गरेर अन्तरास्ट्रिय आकर्षणको केन्द्र बनाउन सकिन्छ भनेर क्रियाशील रहेका थिए ।
दोस्रो विश्वयुद्ध पछि विश्व शान्तिको कामना गर्दै एक जापानी भिक्षु फुजी गुरुजीले सन् १९४७ (1947) मा विश्वका विभिन्न ठाउहरुमा शान्ति स्तुपा निर्माण गर्ने घोषणा गरेको र पहिलो विश्व शान्ति स्तुपा सन् १९५४ (1954) मा जापानको कुमामोतोमा उद्घाटन भएको थियो । जापानको हिरोसिमा र नागासाकीमा एटम बम प्रहार पछि मानव जीवन र भौतिक संरचनामा ठुलो क्षति भयो र विश्व शान्ति स्थापना एउटा प्रमुख मुद्दा बन्न पुग्यो।
सोही सिलसिलामा भिक्षु पुजी गुरुजीको विश्व शान्ति स्तुपा निर्माण अभियान अन्तर्गत शान्तिका अग्रदूत गौतम बुद्धको जन्मस्थल लुम्बिनीमा पनि बनाउँदा लुम्बिनी क्षेत्रको पहिचान अन्तर्राष्ट्रिय स्तरमा फैलने र विश्व पर्यटनको केन्द्र बनाउन थप टेवा पुग्ने मनसायले गिरिजाबाबु ले सो योजनालाई अगाडी बढाउन सहयोग गरे र सन् १९९३ मा उनले उद्घाटन गरेका थिए ।
त्यसै गरि विश्व शान्तिको केन्द्रको रूपमा लुम्बिनीलाई विकास गर्न थप पहल होस् भनेर र संसार भरि बौद्ध धर्म गुरुहरू मार्फत प्रचार गर्न र विश्वभरि सन्देश प्रवाह होस् भनेर विश्व बौद्ध सम्मेलन आयोजना गर्न स्थानीय समितिहरूलाई निर्देशन दिएका थिए, जुन सम्मेलनको उद्घाटन सन् २००१ मा गर्नु भएको थियो। बृहत् लुम्बिनी गुरुयोजना छिटो सम्पन्न गर्नको लागि पनि पहल गरेका थिए |
