शनिका बिषयमा धेरै मानिसले लेखेका छन् र शनिकाे बिषयमा ठुला- ठुला ग्रन्थहरु तयार भएका पनि छन् ।
शनिकाे बिषयमा खाेज तथा अनुसन्धान गर्न कठिन छ ।
शनिले करिब ३० डिग्री दुरु पार गर्ने करिब २ बर्ष ६ महिना समय लगाउने गर्दछ ।
पुरै ३६० डिग्री पार गर्नका लागि करिब २९ बर्षकाे समय लगाउने हुनाले पनि शानिकाे विषयमा अद्ययन गर्न कठिन हुने साेध कर्ताहरुले वताएका छन ।
लंकाका राजा रावणले पनि शनिकाे बारेका धेरै पुस्तकहरु लेखेका छन ।
शास्त्रका अनुसार शनिदेवकाे गति ढिलो भएकाले यसलाई लङ्गडाे ग्रहकाे संज्ञा समेत दिईएकाे छ ।
शनिकाे ईतिहास लंकाका राजा रावणसंग जाेडिएकाे छ ।
रावणका छाेरा मेघनाथ जन्मिने समयमा आफू त्रिलाेकपति राजा भएकाले पनि उनिमा एक प्रकारकाे घमण्ड पैदाभयाे र राजाले नवग्रहहरुलाई आफूअनुकुल चलाउन सक्ने र आफ्नाे नियन्त्रणमा रहने गरि तान्त्रिक बिधिअनुसार नब ग्रहहरुलाई आफ्नाे दरबारमा उपस्थिति गराए ।
उपस्थित गराउनुकाे मुख्य उदेश्य भनेकाे जन्मिन लागेकाे आफ्नो छाेरा मेघनाथलाई शक्तिशाली र कसैले पनि मार्न नसक्ने वीर याेद्धा भएर आफुले तीन वटै राज्य चलाउने राजा रावणकाे साेच अनुसार ग्रहहरुलाई आफ्नाे दरबारमा बाेलाएकाे कुरा बिभिन्न ग्रन्थहरुमा उल्लेख गरिएकाे छ ।
रावणका ससुरा बुवा मय ऋषि हुन उनले नै लङ्कालाई स्वर्णमय बनाएका थिए । उनी वस्तुशास्त्रका प्रखर विद्वान थिए ।
राजा रावण पनि ज्याेतिषका प्रखर विद्वान् हुन र उनले लेखेका थुप्रै पुस्तकहरु छन ।
उनकाे सबैभन्दा शक्तिशाली पुस्तकका रुपमा ‘रावण संहिता’ आहिले पनि उत्तिकै चर्चा र तन्त्रका हिसाबले सर्वश्रेष्ट पुस्तकका रुपमा हेरिरहेको छ ।
साधना र मन्त्रका बलले भगवान शिवजीलाई नै लंका लग्न लागेकाे समयमा रामेश्वरम्काे स्थापना भएकाे हाे भन्ने प्रमाण भेटिन्छ । रावण भन्दा पछाडी अहिलेसम्म कुनैपनि यस्ता शक्तिशाली मानिसको जन्म भएकाे छैन ।
रावणले पछिल्लो समयमा मनकाे गतिद्वार चल्ने पुस्पक विमान निर्माण गरेका थिए । जुन मनकाे गतिद्वारा नियन्त्रण हुन्थ्यो ।
सीतालाई हरण गर्ने क्रकमा यसै बिमानमा बसालेर लंका लगेकाे रामायणमा उल्लेख गरिएको छ । यस्ता शक्तिशाली राजा रावणले आफ्नाे छाेराकाे वीर, पराक्रमी तथा कसैले मार्न नसक्ने सन्तान जन्माउनका लागि नै ग्रहहरुलाई आफ्नाे नियन्त्रणमा राखेकाे हाे ।
शनि ग्रहहरुमे कार्य बिभाजन गर्ने क्रममा जन्मिन लागेकाे आफ्नाे छाेराकाे आयूको राक्षाकाे लागि शनिलाई दिने निर्णयअनुसार शनिलाई आयूकाे जिम्मा दियाे किनकि शनिग्रह स्वतन्त्र, ईमानदार, न्याय प्रिय, हुनाले शनिलाई आयूकाे जिम्मा दिईएकाे हाे ।
तर शनि स्वतन्त्र स्वभाव भएकाले राजाले भनेकाे स्थानामा नबसेर आफू खुसी अरु कुनै स्थानमा गएर बसेकाे हुनाले राजा रावणकाे इक्छा अनुसार आफ्नाे छाेरा दिर्घायु हुनुपर्नेमा शनिकाकारणले अल्पायू भएकाे थाहा पाएपछि रिसाएको रावणले शनिकाे खुट्टा भाचिदिएपछि शनि लङ्गडाे भएकाे कुराहरु शास्त्रमा उल्लेख गरिएकाे छ ।
राजाकाे धर्म अनुसार आफ्नाे दरबारमा आएकाहरुलाई सहि तरिकाले फिर्ता पठाउने साेच अनुसार शनिलाई फलामकाे खुट्टा बनाएर पठाएपछि शनि खुसि भएर यदि कसैले म अनुकुल भएकाे अबस्थामा कसैले फलामकाे काम गर्दछ भने त्यसलाई सधैंभरि मेराे आशिर्वाद रहने छ भन्ने आशिर्वादका कारणले आजसम्म पनि मानिसले शनि राम्राे हाेस् भनेर घाेडाकाे टापबाट बनाएकाे औंठी लगाउने प्रचलन रहिआएको छ ।
घाेडाले आफ्नाे खुट्टामा टेकेर हिडेकाे भएर यदि कसैले धारण गरेमा शनिकाे आशिर्वाद प्राप्त हुने शास्त्रमा उल्लेख छ ।
लंकाका राजा रावण अहिलेसम्मकै शक्तिशाली राजाका रुपमा देखापरेका पछिल्लो समयमा राजा हुन ।
उनले बल र तपस्या द्वार ठूलाे शक्ति आर्जन गरेका कारणले उनलाई त्रिलाेक पति भनेर पनि चिनिने गरिन्थ्यो । आफ्नाे इक्छा अनुसार चल्ने विमान देखि सुनैसुकाे दरबार समेत बनाएर राजर्षी जीवन बिताएको ईतिहास पाईन्छ ।
उनलाई मार्न स्वयम् भगबान रामचन्द्र नै आउनु परेकाले पनि उनकाे शक्ति कति थियाे सहजै अनुमान लगाउन सकिन्छ ।
वर्तमान नेपालकाे राजनीतिमा नेकपा शक्तिशाली रुपमा रहदै आएकाे छ । यदि धेरै बलकाे घमण्ड देखाएमा अस्तित्व नै समाप्त हुन सक्ने हुदा विशेष सावधानी अपनाउदै कर्यगर्नु पर्ने देखिएकाे छ ।