सिराहाबाट गोरखाका लागी सरुवा भएका प्रमुख जिल्ला अधिकारी लालबाबु कवाडीले जग्गाको विवादित मिलाइदिन ठुलो रकमको ‘बार्गेनिङ’ गरेको भन्दै सिआईविले अनुसन्धान सुरु गरेको छ ।
सिराहाका तत्कालीन सिडिओ कवाडीको यही विवादले सरुवा समेत रोक्का गरी सेवाग्राहीसँग जग्गा विवाद मिलाउन लाखौँ रकम डिल गरेको अडियो फेला परेपछि सिआइवीले उनीमाथि अनुसन्धान सुरु गरेको हो।
जग्गाको विवाद मिलाउन सिडिओसँग पहिलो चरणमा कुरा गर्दा एक करोड रुपैयाँबाट ‘बार्गेनिङ’ सुरु भएको स्रोतले बताएको छ। सोही जग्गामा सेवाग्राहीको भाइको छोराले यसमा मेरो पनि अंश रहेको र मेरो काकाले यो जग्गा एकलै हडप्न खोजको भन्दै उनले जिल्ला प्रशासन कार्यालय सिराहामा निवेदन दिएको थियो । सोही निवेदनको आधारमा सिडिओले जग्गाधनीलाई विभिन्न किसिमको धाक धम्की देखाएर अन्त्यमा आर्थिक बार्गेनिङ सुरु गरेको स्रोतले जनाएका छन् ।
डिल अगाडी नबढेपछि सिडिओले नै फर्जी अख्तियारको अधिकारी पुष्पेन्द्र नामका व्यक्ति खडा गरी नयाँ डिल सुरु गरेको थियो। उनी सप्तरी राजविराजका निर्माण व्यवसायी हाल लाहान स्थित कोठा भाडामा बस्दै आइरहेको स्रोतले बताएको छ। उनले सेवाग्राहीसँग आफू अख्तियारको ठुलो हाकिम रहेको भन्दै सेवाग्राहीसँग पैसाको बार्गेनिङ सुरु गरिएको स्रोतले बताएका छन्।
सेवाग्राहीसँगको पटक पटकको छलफल पछि ७० लाखमा ‘डिल’ भएको थियो। सेवाग्राहीले एकै पटक तिर्न नसक्ने भनेपछि एक महिनामा ५ किस्ता बनाएर बुझाउने सेवाग्राही र बिचौलियाबिच वार्तालाप भएको थियो।
जमिनको मुद्दा मिलाउन सेवाग्राही र सिडिओसँग भएको वार्तालाप
सेवाग्राही– अहाँ जरे भेट करैला आवके छलै सर। (तपाईँसँग भेट्न आउँ भनेको सर)।
सिडिओ कवाडी– आई फुर्सद नै है, काईल अपने आईल जाऊ। (आज फुर्सद छैन तपाई भोलि बिहान भेट्न आउनुस्) । सर हम पुस्पेन्द्रजौडे ( सिडिओले खडा गरेको बिचौलिया) बात करलियै। सर मैले पुस्पेन्द्र सँग कुरा गरेँ।
सिडिओ– उ के आदमी है हमरा कोनो सम्मझेमे नई आरहल है। सायद उपर से आईल है, आन्दाज। यी आदमी हमरा ज्यादे पे्रसर करहल है। गृह सः,आ टङ्गालो स खवर आईव रहल है। ‘किन कार्वाही भईरहेछैन, के हेरेर वसिरहेछ’ भन्दै गृहस सेहो प्रेसर आईवरहल है। हम कहली ‘कार्यवाही भईरहेछ, प्रक्रियामा छ; कहली हम।
(उ को मान्छे हो मैले पनि चिन्न सकेको छैन। सायद माथिबाट आएको हो। यो मान्छेले मलाई साह्रै प्रेसर गरिरहेको छ। गृहबाट र टंगालबाट पनि फोन आइरहेको छ। ‘किन कार्वाही भईरहेछैन, के हेरेर वसिरहेछ’ भन्दै गृहबाट पनि प्रेसर आइरहेको छ। मैले ‘कार्वाही भईरहेछ, प्रक्रियामा छ; भनेको छु।’)
सेवाग्राही– हमरा उनका (पुस्पेन्द्र) पर विश्वास नै भरहल है। अहिजोरे वार्गेनिङ्ग कैरती। (मलाई उनी (पुस्पेन्द्र)सँग विश्वास भइरहेको छैन। तपाई सँगै बार्गेनिङ गर्न पाए हुन्थ्यो।)
सिडिओ–ऐहन बात फोन पर नै करु, काईल आउँ भेटेके बात करैछी। यना फोनमे बात कके नै फसाउ। ईबात फोनपर नै करु। काईल आउ, सात बजे बैसक बात करैछि।
(यस्तो कुरो फोनमा नगरौँ, भोलि आउनु भेटेरै कुरो गरौँ। यस्तो कुरो फोनमा गरेर फसाउने काम नगरौँ। भोलि बिहानै आउनु बसेरै कुरा गरौँला।)
पुस्पेन्द्र र सेवाग्राहीबिच भएको कुराकानी
पुस्पेन्द्र–म काठमाडौँ मै छु। जिल्लाले सीआईवीमा मेल पठाई दिएको छ। मेल हेरेर सल्ट्याएर आउँछु। तपाईँहरू पनि सम्पर्कमा आउनु भएन। मेल आएको छ।
सेवाग्राही : हामीलाई पैसा सङ्कलन गर्न टाइम लाग्यो।
पुस्पेन्द्रः म मेल हेरेर भन्छु। यति दिनसम्म पर्खिनु भयो, अझै एक दिन पर्खिनुस्। मैले अनुसन्धानको सचिवसँग कुरा गरेको छु। जिल्लाबाट केही हुँदैन। म विभिन्न कामले व्यस्त रहेँ.।म जुनसुकै ठाउँमा पनि भेटौला। तपाईँकै घरमा पनि भेटौँला।
सेवाग्राही :मलाई बुबाले जम्मा ७० लाखमा ‘डिल’ भएको कुरा सुनाउनु भएछ वास्तविक के हो ? पुस्पेन्द ६७ लाख जिल्ला र माथि सम्मलाई भो,।
सेवाग्राही :अनि तपाईँलाई व्यक्तिगत ३ लाख दिनुपर्ने भनिएको छ। पाँच किस्तामा तिर्ने सहमति पनि भएको थाहा पाए। ‘सिडिओले तपाईँको नम्बर दिनुभयो। हामीले तपाईँ भनेको पनि सिडिओ नै हो भन्ने बुझ्छौँ।
पुस्पेन्द्र : तपाईंहरुले जिल्लामै मिलाउन पर्थ्यो। तपाईँहरू जिल्ला छोडेर माथि जानु भयो। अहिले फेरी जिल्ला मै फर्काउने भएपछि तपाईंहरुलाई महँगो पर्यो। फर्काउँदा पनि विभिन्न खर्चहरू भएको छ।
सेवाग्राही: पहिलो किस्तामा कति दिने भन्ने ‘कनफ्यूजन’ भयो कति दिने भन्ने हो।
पुस्पेन्द्रः हामीले किस्ता भने पनि एक महिनामा तपाईँहरूले जति जति सकिन्छ, दिँदै जानु होला। तर पहिलो किस्तामा १६ लाखभन्दा माथि दिनुहोला।
सेवाग्राही: हामी १० लाखसम्म दिने भनिरहेको थिएँ। तर १४ लाख लिएर भोलि आउँछु।
घटना यस्तो हो:
करिब २०५९ सालमै माओवादी द्धन्दकालकै बेला जिल्लाको मिर्चैया नगरपालिका ६ का राजेश्वर साह र तत्कालीन माओवादी नेता स्व. रामप्रताप साहबिचको जग्गा विवाद मिलाउन त्यतीवेला माओवादीमै रहेका जनतान्त्रिक तराई मुक्ति मोर्चा (ज्वाला सिंह) का अध्यक्ष समेत रहेका सिरहा नगरपालिका ७ का नागेन्द्रकुमार पासवान (ज्वाला सिंह) र माओवादीकै केही नेताहरूले उनीहरूसँग ९५ हजारको कपाली र २४ कट्ठा जग्गा समेत नागेन्द्रको नाममा पास गरिएको स्रोतले जनाएको छ । २० वर्षपछि राजेश्वरले माओवादी नेताहरूलाई गुहार गरे पश्चात् नागेन्द्र कुमार पासवान (ज्वाला सिंह)सँग व्यापक छलफल र पहल गरेपछि पटक–पटक गरी जम्मा ७ कट्ठा जग्गा फिर्ता गरे पनि १७ कट्ठा जग्गा भन्ने अझै उसकै नाममा रहेको स्रोतले बताए ।
पासवानले १४ जेठ २०७६ मा सिराको साबिक रामनगर गाविस ६ (क) को कित्ता नं. १४७६ (हाल मिर्चैया नगरपालिका ६ को तीनकठ्ठा आठ धुर जग्गा २० लाख रुपैयाँ र ८ भदौ २०७५ मा कित्ता नं. १२५२ को चार कट्ठा तीन धुर जग्गा २० लाख गरी ४० लाख रुपैयाँ थैली राखी रामनगर ६ का राजेश्वर प्रसाद साहलाई बिक्री (‘उनकै जग्गा फिर्ता गरेको ’)गरेको मालपोतको स्रेस्तामा उल्लेख छ ।
तत्कालीन भूमिगत पार्टी नेकपा माओवादीमा रहेकै बेला जयकृष्ण गोइतले माओवादीमा तराईको बारेमा विमति राख्दै २०६१ सालमा जनतान्त्रिक तराई मुक्ति मोर्चा गठन गरेपछि गोइतसँगै पासवान पनि भूमिगत समूहमा लागेका थिए । त्यही जमिनको विषयमा गोइतसंग पनि पार्टीमा विवाद र दबाब बढेपछि पासवान जयकृण गोइतसँग छुटिएको माओवादी नेताहरू बताउँछन् ।
‘दाजुभाइको विवादमा रहेको जग्गा तत्कालीन माओवादीले झगडा मिलाउने नाममा नागेन्द्र पासवानको नाममा राखेको माओवादीका नेताहरू बताउँछन् । जमिन महँगो हुँदै गएपछि पासवानमा कु नियत देखिँदै गएपछि पार्टी नै छोडेर हिँडेको माओवादी नेताहरूको भनाई छ ।’
गोइतले पनि सोही जग्गा फर्काउन भनेपछि उनी गोईतसँग पनि छुट्टिएर आफ्नै नेतृत्वमा दुई वर्षपछि २०६३ सालमा नागेन्द्रले जनतान्त्रिक तराई मुक्ति मोर्चा (ज्वाला सिंह) समूह गठन गरेको थियो । प्रहरीले खोजी गरिरहेका पासवान परिवारसहित भारतको बिहार प्रान्तमा बस्दै आएको बताइन्छ ।
स्रोतका अनुसार, ‘ ज्वाला सिंहले फिर्ता गरेको ७ कट्ठा जग्गामा जग्गा धनीको भाइ स्व. विन्देश्वर साहको छोरा रोहित साहले केही राजनीतिक व्यक्तिहरुको उक्साहटमा करिब ६ महिना अगाडी जिल्ला प्रशासन कार्यालयमा अंश दिलाइ दिन निवेदन दिएको थियो। निवेदन दिए पश्चात् सिडिओले यो डिल करिब ६ महिना देखि गरिरहेको स्रोतको दाबी छ।
जग्गाको अहिलेको बजार मूल्य (मार्केट भ्यालु) करिब ७ करोडको रहेको स्रोतले बताएका छन् । यसमा अख्तियार र सीवीआईले पनि सेवाग्राहीलाई सघाउँदै आएको स्रोतको भनाई छ। सिडिओ कवाडी यसअघि पनि रंगेहात घुससहित पक्राउ परेपछि अदालतबाट सफाइ पाएका विवादास्पद कर्मचारी हुन् ।
