खोटाङ घर भई उच्च शिक्षाको लागि ललितपुर बस्दै आएका तगेन्द्र राईको साउन २० गते विवाह हुने तय भएको थियो ।
फुर्सदको समयमा राई पठाओ समेत चलाउँथे । तर, साउन १० गते बेलुका भने राई परिवारमा दु:खद् घटना घट्न पुग्यो ।
उक्त रात बल्खुबाट सुरज अधिकारी नाम गरेका यात्री लिएर ललितपुरको कुसुन्ती जाँदै गर्दा मोटरसाइकल दुर्घटनामा पर्यो । महानगरीय ट्राफिक प्रहरी कार्यालयका प्रवक्ता प्रहरी वरिष्ठ उपरीक्षक राजेन्द्र प्रसाद भट्टका अनुसार बेलुका ८:५५ बजे रोकिराखेको बा३ख ५७७ नम्बरको मिनिट्रकमा बागमती प्रदेश ०२०–३७ प ६३३६ नम्बरको मोटरसाइकल ठोक्किँदा चालक र यात्रु दुवै घाइते भएका थिए ।
खोटाङको हलेसी तुवाचुङ नगरपालिका-५ दुर्छिम रातामाटे घर भएका २३ वर्षीय तगेन्द्र राईको उपचारको क्रममा राति ११:३० मा निधन भयो । मोटरसाइकलमा सवार यात्रु सुरज अधिकारीको भने ललितपुरको अल्का अस्पतालमा उपचार भइरहेको महानगरीय प्रहरी वृत एकान्तकुनाको मुद्दा शाखामा कार्यरत प्रहरी निरीक्षक सुवास के.सी. बताउँछन् । के.सी.का अनुसार यात्रु अधिकारीको स्वास्थ्य अवस्था सुधारोन्मुख छ ।
दुर्घटनामा ज्यान गुमाएका राईले राइड शेयरिङ प्लेटफर्म पठाओ बाट अफलाइन यात्रा गरेको खुलेको छ । पठाओकी प्रवक्ता सुरक्षा हमालले केटिएम दैनिकसँग भनिन् ‘पठाओ मा यात्रु अधिकारीको नम्बरबाट रिक्वेस्ट आएको देखिन्छ भने यात्रा सुरु हुनुअघि नै सोही यात्रुबाट राइड क्यान्सिल गरेको देखिन्छ’, उनले थपिन् ‘सिस्टममा यात्रुबाट आई डुनट नीड अ राइड नाव” लेखेको देखिन्छ ।
पठाओ अनलाइन राइड सेयरिङ प्लेटफर्म हो । पठाओको सेवा लिन र दिन मोबाइल एपमार्फत बुकिङ गर्न आवश्यक हुन्छ । यसरी सेवा प्रदान गर्दा यात्रा गरिरहेको सवारीको विवरण, सेवाग्राही र राइडर दुवैको व्यक्तिगत जानकारी तथा यात्रा गरिरहेको स्थानको विवरण पठाओको सिस्टममा अपडेट हुन्छ।
पठाओले चालक र यात्रु दुवैलाई यात्रामा रहुन्जेलसम्म अनलाइन हुन बारम्बार आग्रह गर्दै आइरहेको छ ।
समाचार तयार गर्ने क्रममा केटिएम दैनिकले मृतकका परिवारसँग पनि सम्पर्क गरेका थियो । मृतकका काकाका छोरा पार्वत राईका अनुसार उनी अध्ययनको लागि खोटाङबाट यहाँ आएका हुन् । पाँच दाजुभाइ र एक बहिनीमध्ये निधन भएका टगेन्द्र साँईलो हुन् । जेठो दाजुको पहिल्यै निधन भएकाले अब तीन दाजुभाई र एक बहिनी छन् ।
पठाओ बीमाबाट वञ्चित भयो राई परिवार
अफलाइन राइड गरेको टगेन्द्र राईको परिवारले पठाओ बीमाबापत पाउने १० लाख रुपैयाँ गुमाउनु परेको छ । पठाओले एभरेष्ट इन्स्योरेन्स कम्पनीसँग चालक र यात्रुको बिमा गरेको छ ।
पठाओ सवारीसाधन दुर्घटनामा परेको खण्डमा त्यसमा सवार चालक र यात्रुले बिमा बापत (निधनको हकमा रु १० लाख) रकम पाउँछन् तर बीमाको रकम पाउनको लागि अनलाइन राइड गरेको हुनुपर्छ ।
पठाओ नेपालकी प्रवक्ता हमालले दिएको जानकारी अनुसार बिमा पाउनको लागि जुन व्यक्तिको नाममा पठाओ रजिष्टर गरिएको छ उही व्यक्ती नै सवार हुनुपर्छ र आफ्नो नागरिकता अनुसारको नाम थर नै पठाओ मा रजिष्टर गरेको हुनुपर्छ । अर्को व्यक्तिको नामबाट बुक भएको अवस्थामा चढ्दा दुर्घटना भएको खण्डमा बिमा दाबी गर्न पाइँदैन ।
हमालले केटिएम दैनिकसँग भनिन् ‘चालक र यात्रुको सुरक्षित र सुनिश्चित यात्राको लागि अनलाइन राइड नै गरौँ, अफलाइन राइड गर्दा, यात्रा सुरक्षित र सुनिश्चित हुँदैन भने बीमा दाबी गर्न पनि पाइँदैन ।’
दुर्घटना बीमाकै कुरा गर्दा नेपाल सरकारले प्रत्येक सवारी साधनको तेस्रो पक्ष बीमा अनिवार्य गरेको छ । दुई पाङ्ग्रे सवारी साधनको हकमा उक्त साधनमा यात्रा गरेका चालक र यात्रु दुवैको बढीमा पाँच लाख सम्मको दुर्घटना बीमा तेस्रो पक्ष बीमाभित्रै समावेश गरिएको “मोटर बीमादर सम्बन्धी निर्देशिका-२०७४” को दफा ५.५ मा उल्लेख छ ।
पार्वत राईका अनुसार तेस्रो पक्ष बीमाबापत पाइने पाँच लाख रुपैयाँको प्रकिया अगाडि बढेको छ । बीमाको रकम आमा र बाबुले बुझिलिने भएकाले केही ढिलो भएको छ ।
किन बढ्दै छ अफलाइन राइड
पठाओ राइडरबाट कम्पनीले केही प्रतिशत कमिसन लिन्छ । विश्वभर चलेका राइड शेयरिङ प्लेटफर्महरूले २५ देखी ४० प्रतिशत सम्म कमिसन लिन्छन् । यसको तुलनामा पठाओले लिँदै आएको २० प्रतिशत कमिसन सामान्य हो ।
नेपालमा सञ्चालनमा रहेका राइड शेयरिङ प्लेटफर्म मध्येमा सबैभन्दा ठुलो रकमको बिमा गर्ने कम्पनी हो पठाओ। नेपाल सरकारले अनिवार्य गरेको बिमा रकम भन्दा पठाओको बीमा रकम दुई गुणाले बढी छ ।
कुनै राइडबाट १०० रुपैयाँ उठ्दा ८० रुपैयाँ चालकको र २० रुपैयाँ कम्पनीको हुन्छ । त्यही २० प्रतिशत कमिसनको लोभमा राइडरहरूले अफलाइन राइड गर्ने गरेका छन् । क्षणिक लोभमा अफलाइन राइड गर्दा यात्रु र चालक दुवैले ठुलो क्षति व्योहोर्नु परेको छ ।
