‘सरिता, म मरेमा को छ र रुने, निरकमल दुई चार महिना आमालाई पिर हुने’ टिकटक बनाएको केही दिनमा नै तिलोत्तमा नगरपालिका–२ ड्राइभर टोल बस्ने २९ वर्षीया अनिता क्षेत्री टण्डनको रहस्यमय तरिकाले मृत्यु भयो ।
८ वर्षअगाडि प्रेम विवाह गरेकी अमृताको माइती र घर नजिकै छ । उनी माइती र घर ओहोरदोहोर गरिरहन्थिन् । प्रेम विवाह गरे पनि वैवाहिक जीवनमा खटपट भएपछि उनले सम्बन्धबिच्छेद गरौँ भनेर श्रीमानलाई भनिरहन्थिन तर अंश दिनुपर्छ भनेर उनको कुरा कसैले सुनेनन् ।
उनीहरू बिचमा भइरहेको कलहको बारेमा बुटवल उप-महानगरपालिकामा पनि पटक पटक उजुरी पुगेको थियो तर पनि सम्बन्धित निकाय मौन भइदियो । उसले पनि पटक पटक मिलेर बस्न सुझाव दियो ।
चैत्र ३० गते बुधवार, अमृता मसान्त मनाउन माइत गएकी थिइन् । उनलाई घरबाट श्रीमानको फोन आयो, ‘तँ छिटो घर आइज, नत्र भने तेरो छोराको मुख देख्न पाउँदिन’ । छोरालाई नै मार्छु भनेपछि उनी हतार हतार गरेर घर गइन् । तर घर पुग्दा उनले कुटाइ खान सुरु गरिन् । उनको घरमा मामा ससुरा, माइजू सासू, श्रीमान् सबै मिलेर कुटे । उनले कुटाइ खाएको ५ वर्षको छोराले टुलुटुलु हेरेर बस्न बाध्य भयो ।
‘अमृतालाई सासु, ससुरा र श्रीमानले धम्की दिने, झगडा गर्ने र हातपात गर्ने गर्थे’
रुपन्देहीको तिलोत्तमामा एक महिलाको रहस्यमय मृत्यु भएको छ । तिलोत्तमा नगरपालिका–२...
बिहीबार, वैशाख १ २०७९उनले ९ बजेर ७ मिनेटमा दाजुलाई म्यासेज गरिन्, ‘दाजु मलाई कुटेर मार्न लागे’ त्यसको केही समयमा माइतीको दाजुलाई ‘तेरो बहिनी विष खाएर मरी’ तत्काल अस्पताल आइज भनेर खबर आयो । १० बजे अस्पतालले उनलाई मृत घोषणा गर्यो । र टिकटकमा अमृताले भने झैँ उनको दुःखद निधन भयो ।
अमृताको ५ वर्षको छोरा प्रत्यक्षदर्शी हुन् । उनी अहिले मावलमा बसेका छन् । उनी आमा (हजुरआमा) र बुवाले मामुको घाटी थिच्नुभयो भनेर चिच्याइ चिच्याइ रुन्छन् ।
घरपरिवारले योजना बनाएर हत्या गरेको अमृताका दाजु पुष्प खत्रीले आरोप लगाएका छन् । खत्रीका अनुसार पहिलादेखि नै घरायसी कामको विषयलाई लिएर घर पक्षले अमृतालाई धम्की दिने, झगडा गर्ने र हातपात गर्ने गरेका थिए ।
यो एउटा प्रतिनिधिमूलक घटना मात्र हो । पछिल्लो समय प्रेमीका लागि आफ्नो जन्म घर त्यागेका महिलामाथि नै हिंसा हुने क्रम बढ्दो छ । प्रेम विवाह गरी जन्म घरलाई बिदा गर्दा पनि कहिले जात र कहिले परिवारकै कारण देखाएर महिलामाथि हिंसा भइरहेको छ । कतै कुटपिटदेखि हत्यासम्म, कतै भावनात्मक हिंसासहित आत्महत्या दुरुत्साहनसम्म हुने गरेको छ ।
यस्ता थुप्रै घटनाहरू आज पनि गुपचुपमै सीमित छन् । परिवारको इज्जत जाने डरले कयौँ महिलाहरू सहन बाध्य छन् । उनीहरू महिला हिंसाको विरुद्धमा आवाज उठाउन सक्दैनन् । तर, आवाज हुनेहरू र सम्बन्धित निकायमा बसेकाहरूले त उनीहरूको बारेमा आवाज उठाउन सक्छौँ नि ? हामी राजनीतिमा महिला आउनु पर्छ भनेर चर्को आवाज उठाउँछौँ तर सोचौँ त, के उहाँहरूले कहिले महिलाको सुरक्षाको बारेमा बोल्नु भएको छ ? आवाज बुलन्द पार्न सहयोग गर्नुभएको छ ?
यो २०७९ वैशाख १ गते बाहिरिएको एउटा दुःखद घटना मात्र हो । २०७८ सालमा यस्ता धेरै घटनाहरू हामीले देखेर आयौँ । घरमा नै छोरी चेली सुरक्षित नुहुन भनेको अब कहाँ गएर सुरक्षा पाउने हो ? यस्ता हत्या हिंसा रोक्न कसले कस्तो कदम चाल्नुपर्ने हो ? सोच्ने र मनन गर्ने बेला भएको छ ।
२०७८ सालभरि नै बालिका बलात्कार र महिला हिंसाका धेरै घटनाहरू सार्वजनिक भए । २०७९ सालबाट राम्रो सुरुवात होस, कसैको छोरी चेली बलात्कार जस्तो जघन्य अपराधमा नपरुन्, श्रीमान् तथा सासु ससुराको कुटाई बाट ज्यान गुमाउन नपरोस्, घरेलु हिंसामा कम होस र यस्ता समाचारहरू लेख्नु नपरोस् भन्ने कामना गरे । गर्भमा आएदेखि जन्मेर मर्नै बेलासम्म पनि नारीहरू सुरक्षित छैनन् । महिलाका दुस्मन महिला नै छन् । दाइजो प्रथाका विरुद्धमा एउटी सासूले बुहारीको पक्षमा बोले बुहारी जिउँदै जल्नुपर्न थिएन ।
यस्ता थुप्रै घटनाहरू आज पनि गुपचुपमै सीमित छन् । परिवारको इज्जत जाने डरले कयौँ महिलाहरू सहन बाध्य छन् । उनीहरू महिला हिंसाको विरुद्धमा आवाज उठाउन सक्दैनन् । तर, आवाज हुनेहरू र सम्बन्धित निकायमा बसेकाहरूले त उनीहरूको बारेमा आवाज उठाउन सक्छौँ नि ? हामी राजनीतिमा महिला आउनु पर्छ भनेर चर्को आवाज उठाउँछौँ तर सोचौँ त, के उहाँहरूले कहिले महिलाको सुरक्षाको बारेमा बोल्नु भएको छ ? आवाज बुलन्द पार्न सहयोग गर्नुभएको छ ?
मोरङको उर्लाबारी नगरपालिका–८ दुर्गापुरी माइती भई सुन्दरहरैँचा–८ सलकपुरका विनोद काफ्लेसँग बिहे गरेकी २१ वर्षीया रोजिना गिरी (काफ्ले) को शव २०७८ असोज ३ गते आइतबार बिहान ७ बजेतिर उनकै कोठामा भेटियो ।
माइती पक्षले आफ्नो छोरीले आत्महत्या गर्न नसक्ने भन्दै प्रदर्शन गरेर अनुसन्धानलाई निष्पक्ष र तीव्र बनाउन माग गरेपछि प्रहरीले काफ्ले र गिरी दुवै परिवारका साथै छिमेकी लगायतसँग सोधपुछ गर्दै अनुसन्धान अगाडि बढायो । त्यसबिचमा प्रहरीसमक्ष आइपुगेको पोस्टमार्टम रिपोर्टले पनि रोजिनाले आत्महत्या ठहर गरेपछि प्रहरी पनि हत्या नभई आत्महत्या नै हो भन्ने निर्णयमा पुग्यो ।
त्यसबिचमा बेलबारीका प्रहरी निरीक्षक सरोज खनाल नेतृत्वको प्रहरीले उनलाई आत्महत्या गर्न बाध्य पारिएको ठहर गर्दै विनोदसहित उनका दाजु–भाउजू र आमाविरुद्ध आत्महत्या दुरुत्साहनको मुद्दा दर्ता गर्यो । विनोदका दाजु गणेश काफ्ले, विनोदकी भाउजू र आमाविरुद्ध प्रहरीले जिल्ला अदालत मोरङमा मुद्दा चलाएको भए पनि परिवारका अन्य सदस्यमा मुद्दा नलाग्ने भन्दै विनोदविरुद्ध मात्र मुद्दा दर्ता भएको थियो ।
रोजिना गिरी मृत्यु प्रकरण : घर बेचेको पैसामा किचलो हुँदा हत्या भएको आशङ्का
मोरङको सुन्दरहरैँचा–८ सलकपुरमा आफ्नै घरको कोठाभित्र मृतावस्थामा फेला परेकी २४ वर्षीया...
सोमबार, असोज ४ २०७८तर विनोदविरुद्धको मुद्दा पनि धेरै दिन चलेन । पक्राउ परेको दुई दिनमै कात्तिक ५ गते उनी तीन लाख धरौटीमा रिहा भए । विनोद रिहा भएपछि रोजिनाको माइती पक्ष पुनः असन्तुष्ट बन्यो । दुवै परिवारको अनुमति नपाएपछि विनोद र रोजिना गिरीले २०७७ साल असारमा भागी विवाह गरेका थिए ।
समाज शिक्षित हुँदा पनि महिला हिंसा यावत छ । अझ समाज जति–जति शिक्षित हुँदै जान्छ । उति नै महिला हिंसा बढेको तथ्याङ्क सार्वजनिक भइरहेको अवस्था छ । हो, समाजलाई सचेत बनाउन र समाज परिवर्तन गर्न शिक्षा अपरिहार्य छ । शिक्षाले ज्ञान दिन्छ, शिक्षाले सीप दिन्छ । तर शिक्षाको समग्र पाठ्यक्रम कस्तो छ भन्ने कुराले अर्थ राख्छ । बालबालिकाबाट सुरु भएको शिक्षा विद्यालय हुँदै विश्वविद्यालयसम्म पुग्दासम्म महिला सुरक्षा र यसबाट बच्ने उपाय, महिला हिंसा र महिला अधिकारका कुराहरू शिक्षामै समेटिनुपर्छ ।
२०७० साउनदेखि २०७८ असारसम्मको ८ वर्षको अवधिमा प्रहरीमा ८९ हजार ९९ वटा घरेलु हिंसाका घटनाहरू दर्ता भएको देखिन्छ ।
आठ वर्षमा प्रहरीमा ‘घरेलु हिंसा’ का उजुरी झण्डै ९० हजार
२०७० साउनदेखि २०७८ असारसम्मको ८ वर्षको अवधिमा प्रहरीमा ८९ हजार ९९...
सोमबार, वैशाख ५ २०७९नेपाल प्रहरीबाट उपलब्ध भएको तथ्याङ्कअनुसार यो आठ वर्षको अवधिमा आर्थिक वर्ष ०७६-७७ बाहेक अन्य वर्षहरूमा अघिल्लो वर्षको तुलनामा घटनाहरू बढिरहेका छन् । प्रत्येक वर्ष २० देखि २५ प्रतिशतका दरले घरेलु हिंसाका घटनाहरू बढिरहेको देखिन्छ । तर यस्ता घटना रोक्ने तदरुपता देखाउनु पर्ने सरकारी पक्ष भने मौन नै छ ।
२०७८ भदौ २० गते बिहान साढे ४ बजेको हो। दुई वर्षअघि विवाह गरेकी २८ वर्षीया युवती सीता भण्डारी पौडेलको मृत्यु भयो। श्रीमान् सँगै सुतेकी सीता बिहान झुन्डिएको अवस्थामा भेटिएकी थिइन् । उनको शरीरमा नीलडाम समेत थियो ।
११ लाख लिएर ४६ दिनमा आफन्तले बुझे सीता भण्डारीको शव
रुपन्देहीको तिलोत्तमा नगरपालिकाकी २७ वर्षीया सीता भण्डारीको शव ४६ दिनमा...
बुधवार, कात्तिक ३ २०७८प्रहरीको अनुसन्धानले उनको आत्महत्या भने पनि उनको मृत्यु प्रकरणमा जिल्ला अदालत रुपन्देहीले तीन जनालाई थुनामा राख्ने आदेश दियो ।आत्महत्या दुरुत्साहन मुद्दामा पक्राउ परेका मृतक सीताका श्रीमान्, जेठाजु र आमाजूलाई पुर्पक्षका लागि थुनामा राख्ने आदेश अदालतले दिए पछि माइती पक्षलाई राहत मिल्यो ।
अहिले राज्यले दिने संस्थागत वा विद्यालय/विश्वविद्यालयको शिक्षाभन्दा पारिवारिक शिक्षा नै महत्त्वपूर्ण हुन्छ । बालबालिका हुँदादेखि नै महिला हिंसा, छोरा–छोरीबिचको विभेदका विषय, समानताका कुरामा परिवारले प्राथमिकता दिनु नै महत्त्वपूर्ण हुन्छ । पछि मात्र आउँछ विद्यालय स्तरको शिक्षा । विद्यालय स्तरको शिक्षामा हिंसाको पाठ्यक्रम खोज्नुभन्दा पनि परिवारले आफ्ना सन्तानलाई यसबारे शिक्षा दिनु आवश्यक छ । हो, महिला हिंसा शिक्षाको अङ्ग बन्न सकेन । यसबारे सरोकारवाला निकायको ध्यान जान आवश्यक पनि छ । तर शिक्षाको पहिलो खुड्किलोको रूपमा रहेको परिवारमा सन्तानलाई समानता वा हिंसाका कुरामा सिकाउन जरुरी छ ।
अतः यस्ता घरेलु हिंसा रोक्न र कसैको छोरी चेलीले अकालमा ज्यान गुमाउनु नपरोस् भनेर हामी सबैले पहल गरौँ । नेतृत्व गर्न सक्ने ठाउँमा भएका महिलाहरूलाई यस्तो घटना नियन्त्रण गर्न दबाब दिन एकजुट हौं । कहिलेसम्म यस्ता घटनाहरू सहेर बस्ने ? अब त सबैले आफ्नो आफ्नो ठाउँबाट आवाज उठाउनु पर्ने बेला भएको छ । महिला तथा लैङ्गिक हिंसा रोक्न हामी सबैले पहल गरौँ ।