केही दिनयता काठमाडौंवासीको भान्सा महँगो बन्दै गएको छ। बजारमा तरकारी किनेर खान काठमाडौंवासीलाई हम्मे पर्न थालेको छ।
तरकारीको मूल्य थोक बजारमै महँगो हुँदा उपभोक्ताले खुद्रा पसलबाट किनेर खान धौधौ पर्ने बेला आइसकेको छ।
दिनप्रतिदिन व्यपारीहरूले नियमित भान्सामा प्रयोग हुने तरकारीको मूल्यमा वृद्धि गर्दा सर्वसाधारण मारमा परेका छन्। सामान्य हरियो सागपात किनेर खानभन्दा मासु किनेर खान सस्तो पर्ने भन्दै उपभोक्ताले गुनासो गर्दै आएका छन्।
कालिमाटी फलफूल तथा तरकारी बजारमा प्रतिकिलो एक सय ५० रुपैयाँ तोकिएकोमा सर्वसाधारणले प्रतिकिलो दुई सय ५० देखि ३०० रुपैयाँसम्म तिर्न बाध्य भएको उपत्यकावासी बताउँछन्।
कालिमाटी फलफूल तथा तरकारी बजार विकास समितिको तथ्यांकअनुसार मंगलबार पालुंगो प्रतिकिलो दुई सय रुपैयाँ मूल्य तोकिएको छ। त्यसैगरी, तोरीको साग प्रतिकिलो ८० रुपैयाँ तोकिएको छ । कालिमाटीमै महँगो भएको तरकारी उपभोक्तासम्म आइपुग्दासम्म झन्डै दोब्बरले वृद्धि हुन्छ।
पोषणयुक्त रायोको साग
बेमौसममा समेत उपलब्ध हुने, चाँडो पाक्ने र स्वादिलो पनि हुने भएकाले रायोको सागको तरकारी धेरैको रोजाइमा पर्ने गर्छ । संसारभर पाइने अनकौँ तरकारीमध्ये दोस्रो बढी पोषणयुक्त तरकारीमा रायो पर्छ । तसर्थ, रायो स्वास्थ्यका दृष्टिले झनै लाभदायक छ । रायोलाई पकाएर, काँचै वा सिजनिङ जे गरेर पनि खान सकिन्छ । धेरै पकाउँदा भने यसमा रहेका पोषण तत्व नष्ट हुन सक्छ । अब जानौँ, यसका फाइदाबारे :
रायोको सागमा भिटामिन ए प्रशस्त मात्रामा पाइन्छ । रतन्धो, पुरानो बाथ र कफ आदिबाट बच्न रायो उपयोगी हुन्छ ।
रायोमा पाइन्ने भिटामिन ए, सी र केयुक्त तत्वले हाम्रो शरीरमा एन्टिअक्सिडेन्टको काम गर्छन् ।
रायोको सागमा पाइने फोलिक र म्याग्नेसियमले शरीरमा रहने विभिन्न विकारयुक्त वस्तुलाई बाहिर निकाल्छ ।
रायोको दाना पिसेर तरकारीमा हालेर खाँदा पाचन पक्रिया बलियो बन्छ । यसले भोक नलाग्ने समस्यासमेत हटाउँछ ।
शरीरमा भिटामिन केको कमी भएमा गर्भवतीलाई वाकवाकी बढी नै लाग्ने तथा टाउको दुख्नेजस्ता समस्या हुन्छ । रायोको सागमा भिटामिन के प्रचुर मात्रामा पाइने भएकाले गर्भवतीलाई खुवाउँदा समस्या समाधान हुन्छ ।
बाथका रोगीलाई हड्डी दुख्ने समस्या हुन्छ । रायोमा पाइने कपरले यो समस्या हल गर्छ ।
रायो भिटामिन सीको पनि राम्रो स्रोत हो । तसर्थ, रुघाखोकी लागिरहने मानिसले रायोको साग खानुपर्छ ।
रायोले पिसाबनलीमा हुने पत्थरीलाई कम गर्छ ।
रायोको साग नियमित खाँदा क्यान्सरको जोखिमलाई कम गर्छ । यसमा पाइने भिटामिन केले नाक, पेट, मुख र कलेजा आदिकोको क्यान्सर लाग्ने जोखिम कम गर्छ ।