नेपाल एकीकरणका प्रथम सेनापति शिवरामसिंह बस्न्यातको पूर्णकदको शालिक निर्माण गरिने भएको छ । बस्न्यातले वीरगति प्राप्त गरेको शङ्खरापुर नगरपालिका–३ स्थित जहरसिंहपौवामा निर्माण हुन लागेको शालिकको आज प्रधानसेनापति पूर्णचन्द्र थापाले शिलान्यास गरे ।
सो स्थानमा उहाँको पूर्णकदको शालिकसँगै एकीकरण सङ्ग्रहालय र उद्यानसमेत निर्माण हुने छ । शालिक, सङ्ग्रहालय र उद्यान निर्माणका लागि वडा कार्यालयले साँढे दुई रोपनी जग्गा उपलब्ध गराएको छ ।
शिलान्यास कार्यक्रमलाई सम्बोधन गर्दै प्रधानसेनापति थापाले इतिहास बिर्सिए धर्म, संस्कृति र संस्कार सबै बिर्सने भएकाले नेपाल एकीकरण मार्गलाई संरक्षण गर्ने अभियान शुरुआत गरिएको बताए ।
गोरखाबाट काठमाडौँसम्मको एकीकरण एवं यस वरपर रहेका ऐतिहासिक किल्ला, गढीको संरक्षण गरेर सङ्ग्रहालय, उद्यान, शालिक, स्तम्भजस्ता स्थल निर्माणलाई सेनाले प्राथमिकतामा राखेको उनले बताए । “सिन्धुलीगढी, जितपुरगढीजस्ता ऐतिहासिक स्थलले नेपाल र नेपालीको अस्तित्व जोगाउन महत्वपूर्ण भूमिका निभाएका छन्, अङ्ग्रेजसँग भएको युद्धमा वीर योद्धाले यी स्थानबाट शत्रु पराजित गरेकाले यिनको संरक्षणमा काम भएको छ, सिन्धुलीलगढीमा सङ्ग्रहालय निर्माण भएको छ, त्यसलाई हेरेर यहाँ पनि एकीकरण सङ्ग्रहालय निर्माण गर्नुपर्छ”उनले भने ।
एकीकरणमा तराइवासीको भूमिका पनि महत्वपूर्ण रहेको उल्लेख गर्दै उनले सिन्धुलीगढीको युद्धका क्रममा जनकपुरबाट रसद पानी नआएकाले सेनालाई युद्ध रणनीतिमा सहज भएको तथ्य उल्लेख गरे । बारा र पर्साका मानिसको पनि नेपाल एकीकरण र अङ्ग्रेजलाई हराउन योगदान रहेको बताइएको छ ।
नगर प्रमुख सुवर्ण श्रेष्ठले पर्यटकीय दृष्टिले महत्वपूर्णस्थल जहरसिंहपौवामा निर्माण गर्न लागिएको एकीकरण अभियानका प्रथम सेनापति बस्न्यातको शालिक, सङ्ग्रहालय र उद्यानलगायत संरचनाले यसको महत्वलाई अझ बढाउने धारणा राखे । नगरपालिकाको साँगाचोक भन्ने स्थानमा बस्न्यातले वीरगति प्राप्त गरेपछि उनका नाति जहरसिंह बस्न्यातले प्रथम सेनापति शिवरामको स्मृतिमा पौवा बनाएपछि नै यस स्थानको नाम जहरसिंह पौवा रहेको ऐतिहासिक दस्तावेजका आधारमा यस ठाउँको विकास गर्न लागिएको हो ।
नगरपालिकाले लागू गरेको स्थानीय पाठ्यक्रममा पनि एकीकरण अभियानका पहिलो सेनापति बस्न्यातका बारेमा पाठ समावेश गरिएको छ । कक्षा ७ को व्यक्ति परिचय शीर्षकको पाठ समावेश गरिएको नगरपालिकाको शिक्षा शाखाका पूर्व प्रमुख बोधराज निरौला बताउँछन् ।
