कोरोना सङ्क्रमणबाट मृत्यु भएकालाई अन्त्यष्टि गर्दा सतर्कता अपनाउनुपर्ने विज्ञहरूले सुझाएका छन् । विराटनगर–१० स्थित कोसी कोभिड–१९ उपचार केन्द्रका संयोजक डाक्टर दीपक सिग्देलले सङ्क्रमितको शव जलाउँदा पनि कोरोना सर्न सक्ने सम्भावना भएका कारण शव अन्त्येष्टि गर्दा सतकर्ता अपनाउनुपर्ने बताए ।
केटिएम दैनिकसँगको कुराकानीमा डा. सिग्देलले विश्व स्वास्थ्य सङ्गठन (डब्लुएचओ)को मापदण्डअनुसार कोरोना सङ्क्रमितको शव जलाउन आग्रह गरेका हुन् । उनका अनुसार सङ्क्रमितको शव घाटसम्म लानेक्रममा र शव जलाउने वा गाड्नेक्रममा सजकता अपनाउनुपर्ने हुन्छ । उनले शव गाड्दाभन्दा जलाउँदा कोरोना सङ्क्रमण हुनसक्ने सम्भावना कम हुन्छ ।
‘शवबाट निस्किएको तरल पदार्थ छोएको खण्डमा वा असावधानी अपनाएको खण्डमा भने सङ्क्रमण हुनसक्छ’, उनले भने, ‘सङ्क्रमितको शव गाड्दाभन्दा जलाउँदा कोरोना सङ्क्रमण हुनसक्ने सम्भावना कम हुन्छ । कि त कफिनमा हालेर गाड्नुपर्छ । डब्लुएचओले पनि जलाउन नै सुझाव दिएको छ ।’
डब्लुएचओको गाइडलाइनअनुसार जलाएमा भने कोरोना सर्ने सम्भावना न्युन हुने उनको भनाई छ । उनका अनुसार शव जलाउनेक्रममा यस्ता कुराहरूमा ध्यान दिनुपर्छ:
–सकेसम्म शवबाहनका माध्यमबाट नै शव घाटसम्म पुर्याउने ।
–शव जलाउन सकेसम्म दुई जना मात्र जाने ।
–आफन्त पनि सरिक हुनुपरेमा सबैले पिपिई, मास्क, पञ्जा, बुटजुत्ता तथा फेसशिल्ड अनिवार्य लगाउने ।
–दाउरालगायत जलाउने सर–सामग्री शव पुग्नुभन्दा अगाडि नै तयार गर्ने ।
–अन्त्येष्टि गर्ने स्थानमा बडी ब्याग नखोली दूरी कायम गरी माला चढाउने ।
–मृत शरीरलाई मुसार्ने, अँगालो हाल्ने, ढोग्ने, चुम्बन गर्नेजस्ता कार्य नगर्ने ।
–शव जलाउन्जेल पिपिई नखोल्ने । अनि अस्तु सङ्कलन गर्ने परम्परा भएमा त्यो समयसम्म नै पिपिई नखोल्ने ।
–लास जलिसकेपछि वा अस्तु सङ्कलन गरिसकेपछि पिपिई नष्ट गरी नुहाएर फर्किने ।