आज बिहानैदेखि काठमाडौँ उपत्यकामा सिमसिमे पानी परिरहेको छ । पानी परेपछि मौसम चिसो छ । तर, राजनीतिक सरगर्मी भने आज दिनभर तातिनेछ । कारण राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीले नयाँ सरकार गठनका लागि दिएको समय सीमा आज राति ९ बजे सकिँदै छ । प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले सांसदबाट विश्वासको मत प्राप्त गर्न नसकेपछि २७ गते राति नौ बजे राष्ट्रपति भण्डारीले दलहरूलाई बहुमतको सरकार गठनको लागि तीन दिनको अर्थात् आज राति नौ बजेसम्मको समय दिएकी थिइन् ।
राति ९ बजेअघि नै नयाँ सरकार गठनको अन्तिम प्रयास हुनेछ । विपक्षी गठबन्धनले राति ९ बजेअघि बहुमत पुर्याउन नसके मध्य राति पुनः केपी शर्मा ओलीलाई नै प्रधानमन्त्री बन्ने बाटो खुल्नेछ । बिहीबार बिहान ९ बजेसम्म विपक्षी गठबन्धनमा कुनै प्रगति भएको छैन । दिनभर १२ घण्टामा कुनै चमत्कारिक सहमति भएन भने राति पुनः प्रधानमन्त्रीमा ओली नियुक्त हुनेछन् । धारा ७६ (२) अनुसार सरकार गठन नभएमा ठुलो दलको हैसियतले ओली नै प्रधानमन्त्री नियुक्त हुनेछन् । समयभित्र विपक्षी दलले बहुमत जुटाई राष्ट्रपतिसमक्ष नयाँ प्रधानमन्त्रीको नाम पेस गर्न सकेनन् भने संसद्मा सबैभन्दा धेरै सांसद रहेको दलको नेतालाई प्रधानमन्त्री बनाउनुपर्ने हुन्छ । अहिले संसद्मा सबैभन्दा ठुलो दल एमाले नै हो भने त्यसको संसदीय दलका नेता केपी शर्मा ओली नै हुन् । यसर्थ आज राति ९ बजेसम्म विपक्षी दलले बहुमत देखाउन सकेनन् भने पुनः ओली नै प्रधानमन्त्री बन्ने सम्भावना छ ।
पहिले संसद्को अङ्कगणित हेरौँ । हालको संसद्को विद्यमान अवस्थामा विपक्षी गठबन्धनलाई बहुमत पुर्याउन कम्तीमा पनि थप १२ सांसदको आवश्यकता पर्छ । जुन जसपाको महन्त ठाकुर पक्षले साथ दिँदा मात्रै पुग्छ । काङ्ग्रेससँग ६१ र माओवादी केन्द्रसँग ४८ सांसद छन् । जनता समाजवादी पार्टीको उपेन्द्र यादव पक्षमा १५ वा १६ जना छन् । यसरी हेर्दा विपक्षी गठबन्धनसँग १२५ को हाराहारीमा मात्रै सांसद हुन्छन् । बहुमतका लागि १ सय ३६ आवश्यकता पर्छ ।
जसपाका अध्यक्ष महन्थ ठाकुर र नेता राजेन्द्र महतोले आफूहरू नयाँ सरकारमा नजाने भन्दै राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीलाई समेत पत्र लेखिसकेका छन् । तर अर्का अध्यक्ष उपेन्द्र यादव र नेता बाबुराम भट्टराईले भने जसरी पनि केपी शर्मा ओलीलाई हटाउनुपर्ने भन्दै आएका छन् ।
ठाकुरले कुनै हालतमा साथ नदिने अवस्थामा विपक्षी गठबन्धनसँग अर्को एक विकल्प पनि छ । तर, त्यो पनि यसको आफ्नो हातमा छैन । एमालेका असन्तुष्ट पक्षको राजीनामा हो । एमाले वरिष्ठ नेता झलनाथ खनाल, नेता माधवकुमार नेपालसहितका नेताले प्रतिनिधिसभा सदस्यबाट राजीनामा गरेको अवस्थामा मात्र अहिलेको अवस्थामा वैकल्पिक सरकार गठनको ढोका खुल्नेछ । एमालेको नेपाल पक्षका प्रत्यक्षतर्फका १९ जनाले राजीनामा दिँदा प्रतिनिधिसभामा सांसद सङ्ख्या २ सय ५२ हुन्छ ।
बहुमतका लागि १ सय २७ आवश्यक हुन्छ । यसमा ठाकुर पक्षका दुई सांसद तानेर बहुमत पुग्न सक्छ । तर, उनीहरू पनि राजीनामा गर्ने वा पार्टीभित्रै बसेर अन्तर सङ्घर्ष गर्ने भन्नेमा स्पष्ट छैनन् । यदि उनीहरूले राजीनामा नगरेको अवस्थामा ओलीको विकल्प खोज्ने दलहरूको प्रयास विफल हुनेछ र पुनः ओली नै प्रधानमन्त्रीमा नियुक्त हुनेछन् । तर, यसरी नियुक्त भएमा ओलीले ३० दिनभित्र विश्वासको मत लिनुपर्नेछ ।