लामो तिक्तताबिच मेरियट होटेलबाट संवादहीनता तोडेका एमाले अध्यक्ष केपी शर्मा ओली र नेता माधवकुमार नेपाल अन्ततः पुरानै अवस्थामा फर्केका छन् । लगातार दुई दिन भएको छलफलले एमाले जोगाउन कुनै न कुनै उपाय निकाल्ने अपेक्षा थियो । तर बिहीबारको छलफल सकेर बाहिरिएका नेता नेपालले बोलेका तीन शब्दले ती सबै अपेक्षामा पानी मिलाइदियो । नेपालअघि बाहिरिएका ओलीले कुनै प्रतिक्रिया नै दिएनन् । हतार हतार बाहिरिन खोजेका नेता नेपाल पनि बोल्ने पक्षमा थिएनन् । सञ्चारकर्मीले घेरेपछि उनी धेरै बोलेनन् ।
उनले बोलेको एक वाक्ले नै दुई दिनको छलफलको सबै चित्र क्लियर बनाइदियो । ‘हालसम्मको कुराकानीमा कुनै प्रगति भएको छैन।’ वास्तवमा ओली–नेपालको दुई दिनमा भएको चार घण्टा लामो वार्ता ‘हात्ती आयो हात्ती आयो फुस्सा! भनेजस्तै भयो । दुवै नेताका मुखबाट छुटफुट फुत्किएका अभिव्यक्ति हेर्दा लाग्छ एमाले अब एकता होइन स्थिति झन् विग्रहतर्फ अघि बढ्यो । अब विभाजनको विकल्पै छैन ।
दुई दिनसम्म चलेको छलफलमा के कुराकानी भयो त ? दुवै नेता आ–आफ्नै अडानमा अडिग भएपछि कुनै सहमति जुट्न नसकेको उनी निकटका नेताहरू बताउँछन् । छलफलमा नेता नेपालले पार्टीलाई एकताबद्ध बनाउन २ जेठ २०७५ मा फर्किनुपर्ने अडान राखेका थिए । तर ओलीले एमाले धेरै नै अघि बढिसकेकाले पछाडि फर्किन नसकिने अडान राखेका थिए । तर, ओलीले आफूलाई ‘सङ्कटमा साथ दिएका’ साथीहरूलाई दिएको जिम्मेवारी हेरफेर गर्न नसकिने जवाफ दिए । नेपालसहितका नेताहरूलाई पार्टीबाट ६ महिनाका लागि गरिएको निलम्बनको निर्णयमा पुनर्विचार गर्न सकिने अध्यक्ष ओलीले सङ्केत गरे पनि महाधिवेशन आयोजक कमिटीको बैठकमा सहभागी हुनुपर्ने सर्त अघि सारेका थिए ।
तर, नेपालले ओलीको प्रस्ताव अस्वीकार गर्दै २ जेठमै फर्किनुपर्ने आफ्नो पुरानै अडान दोहोर्याएपछि छलफल कुनै निष्कर्षमा पुग्न सकेन । २८ फागुनको निर्णयबाट आफू ‘ब्याक’ हुन नसक्ने ओलीले नेपाललाई जवाफ दिएका छन् । ओलीले वार्ताअघि बिहीबार संवादको आफ्नो पहललाई कमजोरी नठान्न चेतावनी दिएका थिए । यसले पनि बिहानै कुनै सहमति नहुने सङ्केत गरेको थियो । अध्यक्ष ओली र नेता नेपाल आआफ्नै अडानमा रहेका कारण सङ्कटको गाँठो झनै कसिएको छ।
तत्कालीन नेकपा हुँदा दाहालसँग रहेको नेता नेपाल पक्ष २३ फागुनमा सर्वोच्च अदालतले नेकपा भङ्ग गरेपछि एमालेमै फर्किएका थिए । तर, ओलीले पार्टीमा स्वागत त गरेनन् उल्टै कारबाहीको डन्डा चलाए । नेपाल-पक्षीय पदाधिकारीलाई जिम्मेवारीविहीन बनाए । केन्द्रीय समिति र जिम्मेवारी हेरफेर गरे । माओवादीबाट गएकालाई केन्द्रीय कमिटी सदस्य बनाए । त्यसपछिका ४२ दिन नेपाल समूहले ओलीविरुद्धको भेलाहरू मात्र तीव्र पारेन, देशव्यापी रूपमा समानान्तर कमिटी गठन गर्यो । ओलीले नेपाल समूहका सङ्घ र प्रदेशका गरी ३२ सांसदबाट हटाउने तयारीसाथ स्पष्टीकरण पत्र काटेका छन् । ओलीले आजै महाधिवेशन आयोजक समिति बैठक डोकेका छन् । स्पष्टीकरण सोधिएका नेपाल पक्षका सांसदलाई ओलीले आजको बैठकमा कारबाही गर्न सक्ने समेत आकलन गरिएको छ ।
यसअघि ६ गतेको बैठकमा कर्णालीमा ‘फ्लोर क्रस’ गर्नेसहित नेपाल समूहलाई स्पष्टीकरण लिने निर्णय गरेका थिए । शुक्रवारको बैठकमा यो समूहका नेताहरूले दिएको स्पष्टीकरणको विश्लेषणपछि निर्णय लिने जानकारी संसदीय दलका प्रमुख सचेतक विशाल भट्टराईले बताएका छन् । अर्कोतिर नेपाल समूहले आफूहरूमाथि सम्भावित कारबाही रोक्न माग गर्दै सर्वोच्च अदालतमा रिट हालिसकेको छ । ओलीले आजको बैठकमा नेपाल पक्षका सांसदलाई कारबाही गरेको खण्डमा एमाले विभाजनको औपचारिक प्रक्रिया सुरु हुनेछ ।