इलाम : जिल्लाको माईजोगमाई गाउँपालिका ६ प्याङका दिलबहादुर लुङगेलीले १ वर्ष अगाडि सुर्योदय नगरपालिकाको आसपासका गाउँघर घुमफिर गर्दा त्यहीँका हरेक किसानहरुले बर्सेनि इस्कूस रोपेर फलाएसँगै लाखौं रुपैया भित्राएको कथा सुने । रोप्ने तरिका र मार्च बनाउने तरिका सिके । त्यस ठाउँमा इस्कूस रोप्ने र मार्च बनाउने तरिकाको अनुभव गरे र घर फर्के ।आफुले देखेको र बटुलेको अनुभवलाई व्यवहारमा उतार्न आफ्नो ४ रोपनी बारीमा खेताला लगाएर बाँसको मचन बनाए । पुन उहीँ पहिलेकै ठाउँ पुगे र चलनी जातको इस्कूसको बिरुवा ल्याएर रोपे ।
रोपेको ४ महिनादेखि फल्न सुरु पनि भयो । छिटो र धेरै बाक्लो इस्कूस फलेको र घरछिमेकमा होहल्ला भएसँगै इस्कूस फलेको हेर्न आउनेहरुले गाउँघरमा प्रती केजि ३५ रुपैयाँले इस्कूस किनेर लान थालेपछि उनी आफै दङ्ग परे ।गाँउमा आजसम्म कहिले इस्कूस बिकेको नदेखेको लुङेलीले अहिले आफैं फलाएर बेच्न थालेको प्याङमा पहिलो हो । चलानी जातको इस्कूस धेरै र छिटो फल्ने गर्छ । विश्वमा कोरोनाको कारण भारतीय सब्जी नेपाल आउन ब’न्द भएसँगै उनको इस्कूसले बजार पाउन थाल्यो । त्यसैले हाल माईजोगमाई गाउँपालिकाको मुख्य बजार नयाँबजार र बिर्तामोडदेखि नै व्यापारीहरु इस्कूस लिन घर नै आउने गरेका छन् ।
धेरै डि’माण्ड आउन थालेकोले सबैलाई पुर्याउन मुस्किल परेको उनी बताउँछन् । पहिला धेरै रोपेजस्तो लागेको भएपनि अहिले बजार पाउँदा कम रो’पेजस्तो लाग्न थालेको उनी बताउँछन् । मिहेनत गरेर लाग्ने हो भने स्वदेशमा कमाउन सकिने गतिलो उदाहरण लुङ्गेलीले दिएका छन् ।
