तीतेपाती प्राय गाउँघर तिर पाइने वनस्पति हो र यसको फाइदा अनि प्रयोग बुझ्ने मानिसहरूले शहर तिर पनि गमलामा रोपी घरमा राख्ने गरिन्छ। तितेपाती प्रयोग गर्न जानेमा यो एउटा जडीबुटी हो साथै यसको प्रयोग धार्मिक कार्यमा पनि गरिन्छ।
नेपालमा फरक फरक ६ किसिमको तितेपाती पाइन्छ तर यी ६ प्रकारको सबै तिर पाइने तितेपाती को गुण र काम एउटै हुन्छ। आज म यहाँहरुलाई बहुउपयोगी वनस्पति तितेपाती को १० फाइदा र प्रयोग गर्ने तरिका बारे जानकारी दिदैछु।
१) घाउ, खटिरा, लुतो को समस्या भएमा तितेपाती को पात लाई माडेर निस्केको रस साथै पिसेर लेप बनाई ७ दिन सम्म दैनिक लगाउँनाले जाती हुन्छ।
२) पेटमा जुका, चुर्ना परेमा तितेपातीको जराको धुलो पाउडर बनाएर बेलुका सुत्ने बेलामा एक चम्चा एक गिलास पानीमा मिसाएर राख्ने र बिहान उठ्ने बित्तिकै पिउने ठीक हुन्छ साथै तितेपाती को एउटा पातलाई चपाएर रस खाने र खोस्टा फाल्ने गरेमा पनि पेटको जुका, चुर्ना लाई हटाउन मद्दत गर्दछ।
३) अन्नबाली, सागसब्जीमा मा किरा लागेमा तितेपाती को १ लिटर रस, १ लिटर गाईको गौउत, १ केजी खरानी र ५ लिटर पानी मिसाएर दिनमा ५ देखि ६ पटक सम्म छरकने गरेमा किरा मरी कीटाणु रहित हुन्छ।
४) तितेपाती लाई तातो पानीमा पकाएर नरम कपडा चोबि दुखेको, मर्केको, ठोकिएको ठाँउमा १ महिना सम्म दैनिक रूपमा सेक्ने गरेमा ठीक हुन्छ। युरिक एसिडको बिरामी ले प्रयोग नगर्नु होला।
५) डन्डीफोर र चाया पोतो, एलर्जीको समस्या भएमा तितेपाती लाई पिसेर लेप बनाई १५ दिन सम्म लगाउँनाले ठीक हुन्छ।
६) ज्वरो आएको बेला तितेपाती को रस निकाली ३० ग्राम पिउने आराम महसुस हुन्छ। ३० ग्राम भन्दा धेरै प्रयोग नगर्नु होला।
७) १५ दिन सम्म तितेपातीको धुलो पाउडर आधा चम्चा, १ गिलास तातो पानी मा मिसाएर खाने गरेका पेटमा रहेको विकारलाई हटाउँछ।
८) शिशुले खाना नखाने गरेमा तितेपातीको एउटा पातलाई पानीमा पकाएर खान दिने खाना खान थाल्छ। धेरै चाहिँ नखुवाउनु होला।
९) बाथ, कफ, पित को समस्या भएमा तितेपातीको जरा लाई पिसेर धुलो पाउडर आधा चम्चा, १ गिलास पानीमा मिसाएर खाने गरेमा ठीक हुन्छ।
१०) सुगरको बिरामीले तितेपातीको जरा लाई पिसेर धुलो पाउडर आधा चम्चा र १ गिलास चिसो पानीमा मिसाएर राति सुत्नु भन्दा अघि १० दिन सम्म खाने गरेमा ठीक हुन्छ। खाली पेटमा नखानु होला।
यसरी आवश्कता अनुसार तितेपातीको प्रयोग गरेमा धेरै रोगहरु संग लड्न सकिन्छ। शरीरको बाहिरी मात्र होइन भित्री रोग लाई समेत जाती बनाउन मद्दत गर्दछ। औषधि को पनि धेरै प्रयोग गरेमा त्यो विस बन्न सक्छ त्यसैले तितेपातीको प्रयोग पनि माथि उल्लेख गरिएको आवश्कता अनुसार मात्र प्रयोग गर्नु होला।
केटिएम दैनिकको सिस्टर पव्लिकेशन इमेची डटकमबाट