काठमाडौँ । प्रधानमन्त्रीका प्रमुख राजनीतिक सल्लाहकार विष्णु रिमालले नेपाल भारत सीमा विवादका विषयमा कुटनीतिक तहबाट अहिले पनि छलफल जारी रहेको बताए छन् । उनले सीमा समस्या छिमेकीसँगै हुने भएकाले अन्तिम सहमति नभए सम्म विवाद भइरहने र त्यसको समाधानका लागि प्रयास पनि जारि नै रहने बताए ।
प्रमुख राजनीतिक सल्लाहकार रिमालले यो सीमा विवादलाई ओली सरकार आएपछि मात्रै सुरु भएको र यसले तुरुन्तै हल गरिहाल्छ भन्ने हिसावले व्याख्या गर्न नहुने भन्दै सुगौली सन्धी पछिका सवै सरकारले सीमा विवाद मिलाउन प्रयास गर्दै आएकाले कुटनीतिक तहबाटै यसको समाधान आउने बताए ।
नेपाली रेडियो नेटवर्कको नेपाली बहसमा कुरा गर्दै प्रमुख राजनीतिक सल्लाहकार रिमालले यो सीमा विवादलाई ओली सरकार आएपछि मात्रै सुरु भएको र यसले तुरुन्तै हल गरिहाल्छ भन्ने हिसावले व्याख्या गर्न नहुने भन्दै सुगौली सन्धी पछिका सवै सरकारले सीमा विवाद मिलाउन प्रयास गर्दै आएकाले कुटनीतिक तहबाटै यसको समाधान आउने बताए ।
उनले भारत सरकारले सडक बनाएको विषयमा नेपाल सरकार बेखर नरहेको र कुटनीतिक पहलको प्रयास भइरहेको अवस्थामा भारतले उद्घाटन गरेपनि पहल जारी रहेकाले कुटनीतिक रुपमै मिलाएर जानुपर्ने बताए । सीमा जस्तो विषयमा पत्रपत्रिकाले पनि विचार पर्याउनुपर्ने भन्दै नेपाल भारतबीच सीमा सम्बन्धी विवाद रहेको कुरा सवैलाई जानकारी भएको कुरा नै भएको समेत उल्लेख गरे ।
अहिले सचिव स्तरमा कुरा भइरहेको र यसपछि मन्त्रीस्तरीय हुने र आवस्यक परे प्रधानमन्त्री तहमा पनि कुरा हुने बताउँदै अगाडी थे भारतले आफ्नो भूभागमा बनाएको दावी गरिरहेको छ भने नेपालले हाम्रो भनिरहेको छ त्यसेले यो विवादको निदान भनेको कुटनितिक तहबाट मात्र हुनेछ ।
यो भन्दा अगाडीका सरकारहरुले पनि सीमा विवाद मिलाउन पहल गरिरहेको तर, सीमाको विषय तक्कालै हुने कुरा नभएको, दुवै देशले प्रमाण राखेर टेवलमा बसेपछि सस्याको समधान हुनेमा ढुक्क हुन सबैमा उनको आग्रह छ । यो विषय केपी ओली सरकारको पालामा आएको नभई सुगौली सन्धीदेखि उठेको कुरा भएकाले नेपाल भारतबीच अब ठूला सीमा विवाद मात्र मिल्न बाँकि रहेको उनले दोहोराए ।
राष्ट्रिय एकता मिलाएर भारत सरकारसंग थप कुटनीतिक पहल बढाउने भन्दै काली भन्दा पारी भारत र वारीको नेपालको हो भन्ने कुरा दुवै देशलाई थाहा छ तर, केहि विषयमा अन्तिम सहमति नभएकाले दुवै तर्फको दावी छ ।
कुटनीतिक कुरालाई सार्वजनिक रुपमा बोल्न नमिने र ईपीजीको प्रतिवेदनमाथि पनि छलफल नभएकाले धेरै कुराहरु अनयोल जस्तो देखिएको रिमालको भनाइ छ । उनले भने,‘अहिलेको विवाद भनेको भारत संगको हो चीनसंग हैन । विवादित सीमा पनि नेपाली नक्सामा समेटिन्छ । भारतीय प्रधानमन्त्री र नेपाका प्रधानमन्त्रीबीच कुरा भएर नै यो विवाद मिल्ने हो । तर, सीमाका विषयमा दुई देशका प्रधानमन्त्रीबीचको बार्ता पंधेरोमा पानी लिन गएजस्तो सजिलो छिटो हुँदैन । समय लाग्छ । आवस्यकता अनुसार राष्ट्रियकरण र अन्र्तराष्ट्रिय करण पनि हुन्छ’ ।
